17 hóa chất trong chai nước mắm công nghiệp

Tích tụ lâu sẽ gây hại Bác sĩ Trần Văn Ký cho biết: “Về lâu dài, sức khỏe người tiêu dùng sẽ bị ảnh hưởng nếu cứ nạp liên tục mỗi ngày, mỗi bữa lượng hóa chất vào người thế này, cho dù là hóa chất được phép dùng trong thực phẩm. Nó không có tác hại ngay lập tức, nhưng tích tụ dần sẽ gây nên chứng chóng mặt, đau đầu, suy giảm trí nhớ... Tôi nói thật, những sản phẩm nước mắm gần cả hai chục loại hóa chất thế này, chỉ có bán cho dân mình ăn, xuất khẩu các nước không chịu đâu, trừ khi bán cho các thị trường thấp hơn thị trường VN”.

Giá là một trong những “vũ khí” khiến nước mắm công nghiệp thắng thế so với nước mắm truyền thống. Ví dụ, nước mắm Hạnh Phúc gần 200.000 đồng/lít, nước mắm 584 Nha Trang khoảng 160.000 đồng/lít trong khi nước mắm Nam Ngư chỉ có 43.000 đồng/lít...

Nhưng giá cả thường đi đôi với chất lượng, không ít bà nội trợ lớn tuổi vẫn soi độ đạm được công bố trên sản phẩm để lựa chọn. Ví dụ trên nhãn chai nước mắm 584 Nha Trang, thành phần được công bố gồm: cá cơm 79,7%, muối 20,1%, nước, chất điều vị và chất bảo quản; nước mắm cá cơm cốt nhĩ Hồng Hạnh cá cơm than 70%, muối, chất điều vị, chất tạo ngọt, đường, chất điều chỉnh độ a xít và phụ gia thực phẩm; trên chai nước mắm Hạnh Phúc có thành phần gồm: cá cơm 70%, muối ăn, nước, chất điều vị. Có thể thấy, các loại nước mắm công nghiệp đều có độ đạm cao từ 30 độ đạm trở lên thường giá cũng cao.

Đáng nói, Nam Ngư được coi như “đại diện” cho nước mắm công nghiệp ngon, giá rẻ, được chuyên gia thực phẩm đếm cho chúng tôi xem có đến 17 hóa chất ngoài nước, muối, đường và tinh cốt cá cơm gồm: chất điều vị, chất bảo quản, hương cá hồi tổng hợp, chất tạo ngọt tổng hợp, màu tự nhiên chiết xuất từ trái dành dành, chất điều chỉnh độ a xít, chất làm dày, màu tự nhiên… Đáng ngạc nhiên là ở các loại nước mắm Nam Ngư và Chin Su thì thành phần chính chỉ là “tinh cốt cá” và “hương cá” nhưng không ghi rõ là bao nhiêu.

Mang các chai nước mắm công nghiệp đã được dán kín thương hiệu đến hỏi nhà chuyên môn để đọc các thành phần. Bác sĩ Trần Văn Ký, phụ trách chuyên môn văn phòng phía nam của Hội Khoa học kỹ thuật an toàn thực phẩm phía VN, nhận xét: “Việc một sản phẩm không để rõ hàm lượng bao nhiêu là cách đánh đố người tiêu dùng. Nếu chỉ ghi có “tinh cốt cá cơm” thì một giọt cũng coi như đã có rồi. 1 giọt tinh cốt cá cơm đó nếu có, nhỏ vào trong 1 lít nước mắm hay cả chục lít chẳng hạn, thì chất lượng “cá cơm” ở đâu? Việc một chai nước mắm mà phụ gia có đến 17 loại có thể ví như hành động đong nước hòa hóa chất để bán lấy tiền chứ sao gọi là nước mắm”.

Theo bác sĩ Ký, những phụ gia này tất nhiên được phép sử dụng trong sản xuất thực phẩm. Là hóa chất nhưng đã tạo vị ngon thật, nó tạo nên một gu, thói quen dùng nước mắm trong cuộc sống hằng ngày. Tuy nhiên, một chai nước mắm 0,5 lít mà có đến 17 hóa chất là quá nhiều bởi đây là loại thực phẩm dùng hằng ngày.

“Xu hướng thế giới đang trở về và khuyến khích thực phẩm organic, nên bất luận sản phẩm nào dùng quá nhiều hóa chất, đều cần cân nhắc. Có một lưu ý là chất màu tổng hợp HT155 mà một nhãn hàng nước mắm công nghiệp từng sử dụng và quảng cáo nhiều trên truyền hình trước đây thì tại nhiều quốc gia phát triển châu Âu và Mỹ cấm sử dụng trong thực phẩm từ lâu. Cũng chưa có nghiên cứu nào cho thấy, sử dụng chất này gây ung thư, song nhiều thông tin cho rằng nó có thể gây dị ứng với người bị hen suyễn, ảnh hưởng đến những người dị ứng với aspirin, thậm chí gây dị ứng da”, bác sĩ Ký nói.

Nguyên Nga - Mai Phương